Tijdens het werken met paarden praten we continu over training, gedrag, problemen en emoties van het paard. We evalueren onze methoden en bekrachtigers om te proberen het paard op de een of andere manier te veranderen, welk doel men ook kiest.
Soms is dat gewoon om het paard gezonder, fitter en gelukkiger te maken. Andere keren is het om het gehoorzamer of succesvol te maken voor menselijke ambitie.
Wat de reden ook is dat een mens ervoor kiest om voor een paard te zorgen en samen tijd door te brengen, er is nog iets anders in het spel: het menselijk gedrag, zijn ervaringen en de emoties.
Emoties, gevoelens en de "innerlijke wereld" zijn algemeen vaak verkeerd begrepen, verkeerd geïnterpreteerde en missende factor in het leven - en dat is te zien, vooral wanneer je te maken hebt met levende wezens die deze factor niet missen.
Als gevoelig paardenmens ben je je ervan bewust dat je innerlijke staat en houding het paard beïnvloedt - en daarom ben je hier.
Inhoud:
Wat de paarden weten
Zoals elke relatie altijd twee kanten op gaat, zo geldt dat ook voor de relatie tussen mens en paard - of je het nu als een vriendschap beschouwt of niet.
Helaas wordt dat op alle fronten sterk onderschat en gemist in de paardenwereld.
Maar dat is geen verrassing: het is gemakkelijker om het gedrag van het paard te observeren en de training van het paard aan te passen, dan jezelf te observeren en misschien ongemakkelijke gedachten en emoties van binnen te confronteren. In onze samenleving is het naar binnen kijken geen gebruikelijke en gewaardeerde vaardigheid om aan te leren. Sterker nog, emoties en gevoelens, trauma en pijn worden meestal onderdrukt en genegeerd - een rolmodel dat al generaties lang van ouders op kinderen gaat.
Het voelt niet raar om een masker te dragen terwijl iedereen dat wel doet, toch?
Maar wanneer je de wereld van paarden betreedt, ben je de enige die maskeert. En iedereen zal het weten.
Maar hoe komt het dat de paarden het weten?
Het is niet zo dat de paarden meer "weten" dan wij, in de zin dat ze complexe veronderstellingen en theorieën kunnen maken terwijl ze bewijs krijgen door een soort geheime bron.
Maar ze zijn zich meer bewust van de realiteit en hebben toegang tot meer informatie.
En dat is ook niet omdat het mystieke wezens zijn, ze hebben gewoon een aantal fysieke voordelen zoals gezichtsvermogen en geur - en ze hebben niet afgeleerd om zich ervan bewust te zijn.
Het gezichtsvermogen van een paard is zo verfijnd - niet om scherp te zien als een adelaar - maar om veel te zien en subtiele bewegingen en veranderingen in de dichtstbijzijnde omgeving op te merken. Hun zicht is geëvolueerd tot wat het nu is, doordat ze meer dan 45 miljoen jaar succesvol als kwetsbaar prooidier hebben overleefd. En dat was niet door het letterlijke zien van de roofdieren in de struiken die kilometers ver op de loer lagen.
Het zichtvermogen van paarden
Wat hen deed overleven en gedijen, was de verbondenheid binnen de kudde en het onmiddellijk opmerken als een lid van de kudde iets opmerkte. Het is de verbinding en het communicatiesysteem via lichaamstaal en het vermogen dit op te merken die een kudde in een oogwenk in beweging kan brengen om te vluchten en te ontlopen of om kalm te blijven en energie te besparen. Paarden zijn zich bewust van elk lid van de kudde. Ze weten wie wie is, ze weten wat wat betekent. En ze zijn zich voortdurend bewust van de spanning in de lichamen. Ze zien elk spiertje bewegen en ze weten wat dat uiteindelijk betekent. Hun bewustzijn en hun lichaam zijn zo sterk met elkaar verbonden dat ze kunnen reageren voordat die informatie de hersenen bereikt. (meer over paardencommunicatie en lichaamstaal lees je hier)
Paarden kunnen niet liegen. Ze reageren alleen op wat wordt ervaren.
Paarden kunnen hun instinct niet onderdrukken.
(Kanttekening: paarden hebben geen prefrontale cortex zoals wij mensen. De prefrontale cortex is het deel van je hersenen achter je voorhoofd en de jongste evolutie van de hersenen. Dat betekent dat alle dieren dezelfde delen van de hersenen delen, te beginnen met de stam die de hersenen met het ruggenmerg verbindt. Van daaruit evolueerden verschillende delen van vogels tot zoogdieren, van apen tot mensen. De prefrontale cortex wordt beschouwd als het deel van de hersenen dat je persoonlijkheid huisvest, je inside talk creëert en dat je rationele en complex denken mogelijk maakt, zoals aannames doen, in toekomst of verleden denken, mogelijke uitkomsten en hun gevolgen voorstellen enz. Paarden kunnen dat dus niet. Ze kunnen gedrag niet van emotie onderscheiden - ze zijn in de eerste plaats emotionele wezens)
Met al dat bewustzijn, sterke emotionele connecties en het kennen en zien van lichaamstaal, beweging, spanning en de directe reactie daarop, moet gezegd worden waarom dat ook voor ons mensen zo belangrijk is:
We leven normaal gesproken in een samenleving waarin dit allemaal onbelangrijk is geworden. We staan niet stil bij onze lichaamstaal en het bewustzijn van ons lichaam. We leven alsof we slechts een prefrontale cortex zijn. Maar de rest van de hersenen werkt nog steeds als een van een "primitief zoogdier". Ons brein maakt nog steeds gebruik van lichaamstaal, emoties en instinct. Daarom "praten" we nog steeds in een taal waar we niet meer naar luisteren. Maar de wereld wel. Paarden wel. Ze zien ons communiceren en maken deze verbinding met hun eigen lichaam.
Als we met paarden zijn, worden we een deel van hun kudde. Ze nemen ons op in hun gezichtsveld (en geur, en geluid, en voelen... etc) en ze nemen alles op wat ons lichaam, woorden en spanning zeggen. En ze reageren erop omdat ze niet anders kunnen. WIJ merken dat misschien niet, maar elk paard wel. En sommige mensen die opnieuw hebben geleerd hoe ze het moeten doen.
Hoe paarden op menselijke signalen reageren
Gelukkig zijn er de laatste decennia steeds meer onderzoeken gedaan naar hoe paarden menselijke uitdrukkingen en interacties zien en ervaren, met verbluffende inzichten over hoe subtiel de perceptie van paarden is en hoe goed ze zijn in het begrijpen van een andere soort tijdens interactie.
Of het nu door domesticatie of hun natuurlijk gegeven bewustzijn (waarschijnlijk beide) is, paarden hebben geleerd om mensen te interpreteren en ermee om te gaan. In verschillende onderzoeken waar ze met verborgen lekkernijen werkten, hebben paarden aangetoond dat ze de menselijk aandacht kunnen herkennen en metons kunnen communiceren om onze aandacht te sturen - bijvoorbeeld in een experiment waarbij ze snoepjes verstopten met een testpersoon die soms wel en soms niet wist van de verstopte snoep , zouden de paarden het gemerkt hebben of de mens het wist of niet en zouden ze hen bewust gemaakt hebben van de verborgen lekkernijen, met duidelijkere communicatiesignalen als ze het niet wisten. (Proops en McCom 2010)
In een ander onderzoek testten ze of het verschil maakte of de ogen van de persoon gesloten waren of niet. En dat was ook zo: als de ogen van de persoon gesloten waren, gebruikten paarden geluid en aanraking om de persoon bewust te maken van een traktatie. (Takimoto, Hori & Fujita, 2016).
Maar de meest interessante studie gaat over het lezen van menselijke gezichtsuitdrukkingen. Ze ontdekten dat paarden heel precies onderscheid kunnen maken tussen verschillende gezichten van foto's en dat ze verschillend reageren op blije en boze gezichten, zoals in een hogere hartfrequentie en een voorkeur van de linke oog voor de boze gezichten (zoogdieren hebben de neiging om bedreigingen vanuit hun linkeroog te zien , die is verbonden met de rechter hersenhelft om gevaar beter te kunnen inschatten. De neiging voor hun rechteroog wordt vaak bij positieve ervaringen en sociale interactie vastgesteld en dus ook bij gelukkige gezichtsuitdrukkingen op de fotos).
Bovendien herkenden ze de mensen van de foto's toen ze hun in het echt ontmoetten en vertoonden ze dezelfde voorkeuren in linker- of rechteraanzicht als ze naar de foto's keken, terwijl de persoon in het echte leven een neutrale gezichtsuitdrukking zou vertonen. (Proops, Grounds, Smith & McCom, 2018).
Hetzelfde werd gevonden bij neutrale en boze stemmen in combinatie met gezichtsuitdrukkingen op foto's en een duidelijke irritatie als de stemmen niet bij de uitdrukkingen zouden passen (zoals een boze stem met een blij gezicht). (Nakumara, Tokimoto-Inose en Hasegawa, 2018).
Je kunt concluderen dat paarden zich zeer bewust zijn van incongruentie in menselijk gedrag en emoties. En dat ze daarom door ons worden beïnvloed - of we het weten en willen, of niet.
Wat betekend dat voor het training?
We moeten erkennen dat we onze omgeving altijd en voortdurend beïnvloeden (en onze omgeving ons). Dat betekent dat we enige verantwoordelijkheid op ons nemen voor onze misschien onbewuste invloed. Als we willen dat iets of iemand verandert, moeten we onze invloed veranderen die het ongewenste op zijn plaats houdt.
Maar hoe verander je iets dat niet in je bewustzijn is?
Je moet je eerst bewust worden.
En dat schopt je meteen uit die blinde trein die door ons leven raast. Als je één deel wilt zien, moet je alles zien. Er bestaat niet zoiets als selectief bewustzijn.
Je zult het allemaal moeten voelen.
Als we met paarden zijn, beïnvloeden we indirect hun directe gedrag. Wat we zien is het resultaat van alles wat het paard tot dan toe heeft meegemaakt. Het zijn de genen, de opvoeding, de leden van de kudde, het is aangeleerd gedrag, de levensomstandigheden, de fysieke en mentale toestand, traumatische of vreugdevolle ervaringen, het weer, het seizoen, de kwaliteit van de laatste maaltijd, de geur van de lucht, de geluid van de omgeving en natuurlijk de mentale en fysieke toestand van de interagerende mens, dat alles is de realiteit het paard op dit moment.
Dat betekent dat je de beste, veiligste en meest geruststellende situatie voor je paard kunt creëren - als je daar in de bak staat vol spanning en onbewuste emoties, kan het paard zich nog steeds bedreigd voelen en ook daarnaar handelen, terwijl jij niet begrijpt waarom hij "deze keer weer zo gek doet".
Een persoonlijke ervaring
Toen ik met Damiro begon te werken, was hij volledig afgesloten van zijn mentale en fysieke toestand. Hij stopte met bewegen, hij stopte met communiceren en hij stopte met voelen en zien - tenminste met mensen, niet met andere paarden. In de bak was hij bevroren en onbereikbaar. Maar in de wei leefde hij, deed wat een paard doet, samen met zijn kudde. Dat vertelt je dat het onderliggende probleem in menselijk contact de mensen en de traumatische ervaringen uit het verleden zijn terwijl ze getraind worden in de bak of rijden of wat dan ook.
Om die verbinding weer te maken, hem open te stellen en weer de mens te zien, op te merken en met hem te communiceren, moest ik iets fundamenteels triggeren, dat hem terug zou brengen in de zintuiglijke wereld. Geur was in het begin precies de juiste trigger voor hem. Hij begon weer te "beleven" en werd zich van alles bewust, terwijl hij bij een mens was. Hij kwam zo ver dat hij het leuk vond om weer tijd met me door te brengen en hij wachtte zelfs op me bij de poort als hij me hoorde aankomen.
Maar op een dag in de eerste weken deed hij dat niet. Ik pakte het halster en liep de wei op - wat ik tot dan toe nooit hoefde te doen. Hij kwam niet. Ik riep hem. Niets.
En ik realiseerde me dat er vandaag iets anders is en dat hij het waarschijnlijk niet is. Het weer was goed, het gras was goed, de kudde was rustig. Ik moest het zijn. Dus in plaats van gewoon, weet je, ga daarheen en pak hem, misschien wel met een discussie over komen of niet en ergeren aan al deze moeite en zijn "andere gedrag", ging ik gewoon zitten in de wei.
Ik merkte meteen mijn lichaam en mijn gedachten op - en dat ik me inderdaad niet goed voelde. Ik heb wat dingen doorgewerkt, daar in het gras. Eén kuddelid achter elkaar bezocht me. Eerst kreeg ik een beet, toen een onzekere blik. Daarna een knabbel en een steunende hoofdstoot.
Ik huilde en zuchtte en vond eindelijk een beetje rust in mijn hoofd en lichaam.
En tenslotte kwam Damiro eindelijk. Na ongeveer een uur, daar in het gras. Hij kwam langzaam maar direct naar me toe. We hebben die dag een connectie gemaakt, elkaar begrijpend.
Wanneer ik of hij ons dag niet hebben, weet ik het omdat ik het in zijn gedrag kan zien.
Elk klein gedrag, elke beweging is communicatie. Elke spier heeft een betekenis.
Dat is wat paarden ons kunnen leren.
Gedrag zien dat we 'niet leuk vinden', betekent op zoek gaan naar redenen.
Is het het eten, het weer, het lichaam, misschien pijn? Is het spanning in de kudde - of misschien zijn wij het vandaag (of elke dag)?
Ongewenst gedrag kan een uitdaging zijn en de redenen daarvoor nog meer. Maar zorg ervoor dat je niet gewoon probeert het "weg te trainen". Je ziet misschien een kans over het hoofd om jezelf te helen.
Hoe we deze vaardigheden kunnen koesteren
Paarden worden met succes ingezet voor therapeutische en coachingsdoelen. Hun positieve invloed op ons mentale en fysieke bewustzijn wordt al meer dan 50 jaar in Duitsland gebruikt, met geweldig resultaat. Gelukkig worden deze verschijnselen steeds meer bestudeerd en bewezen (om er maar een paar te noemen: Angoules, Koukoulas, Balaktounis, Kapari & Matsouki, 2015; Hammer, Nilsagard, Forsberg, Pepa, Skargren & Öbers, 2005; Schneider & Harley, 2016; Shurtleff, Stadneven & Engsberg, 2009; Sterba, 2007).
Paarden kunnen niet liegen, ze kunnen niet intrigeren of faken, hun feedback op ons is altijd een weerspiegeling van de realiteit zoals die is, in het hier en nu, verbonden met fundamentele emoties.
De interactie met paarden kan kalmerend, motiverend en een opening zijn voor onze eigen emoties en bewustzijn - als we ze toestaan.
Als je geluk hebt en een paard hebt, kun je hier regelmatig gebruik van maken. En het mooiste is, je paard hoeft hier niets voor te doen - jij ook niet. Je hoeft alleen maar te ademen, tot jezelf terug te komen, twee voeten op de grond te zetten en daar te zijn - niet tegenhouden wat is en wat wil laten zien.
Voor mij is dat het beste deel van het omgaan met paarden en wat mijn manier van werken heeft gemaakt.
Voor mij is het nooit alleen trainen of coachen met paard, het is altijd beide.
Omdat het niet altijd maar een "trainingsprobleem" is.
Pin these images on Pinterest to spread the word
Comments