Hoe kom ik weer in contact met mijn paard?
Voor paarden die zich afgesloten hebben, die de mens liever uit de weg gaan, “energiebespaarders” en weglopers.
Voor mensen die hun paarden opnieuw willen leren kennen, buiten het ‘moeten’ en trainen, zonder dwang en in vrijheid.
Komt je paard naar je toe als je hem uit de wei haalt?
Blijft je paard bij jou als je los in de bak staat?
Of draait hij weg? Negeert hij jou? En loopt van daan?
Wat vind je paard eigenlijk van jou? Ben je interessant? Ben je gezellig? Breng je een voordeel? Of ben je alleen de voorbode van werk en moeten en spanning en stress?
Wat willen we eigenlijk van een paard? En is dit eerlijk om te vragen?
Want, wat krijgt hij er wel voor?
We willen het liefst, dat het paard ons volgt en bij ons blijft. Niet omdat het moet, dat het een trucje is of dat hij anders gestraft word (bijvoorbeel door rondjes rennen). Maar omdat het fijn en veilig bij ons, omdat wij een mini-kudde vormen, omdat het paard altijd aansluiting zocht (alleen is het leven te kwetsbaar). Omdat hij mag zijn wie hij is, niks hoef en toch iets krijgt: samenhorigheid.
Als een paard zich graag en uit vrije keuze bij een mens kan aansluiten dan geeft dat een goed gevoel, harmonie en verbinding - voor allebei.
Dat is wat wij en de paarden willen.
En paard zal zich ook alleen maar aansluiten als jij hem ook dat kan bieden. Betrouwbaarheid, voorspelbaarheid, keuzevrijheid, veiligheid, respect en zorg.
Paarden zijn hoog sociale wezens. Daarvoor gebruiken ze complexe communicatie en rollen binnen de kudde. Ze communiceren continu met elkaar, vormen vriendschappen en verzorgen elkaar. Ze respecteren elkaar, volgen en leiden elkaar en delen resources met elkaar. In hoeverre ze dat doen word mede bepaalt door de omgeving, schaarste of overvloed, stabiliteit van de kudde, ruimte, seizoen en weer, maar ook de harmonie en balans, verzekerdheid en betrouwbaarheid van de individuen binnen de kudde.
Een paard zal altijd proberen stress en pijn te voorkomen, het zal ook vermijden om energie te verspillen, maar zal deze wel gebruiken om zijn resources te verdedigen. Voor paarden staat aan eerste plaats altijd het overleven en het bewaren van gezondheid en harmonie. Alles wat het paard doet, ligt dus deze motivatie ten gronde.
Waarom gaat het paard dus bij jou weg?
Wat kan ik het paard bieden?
Aan eerste plaats komen geen oefeningen. In dit boek vind je geen trucjes.
Het begin bij de basis: hoe leeft het paard? Wat heeft het nodig? En wat kan ik hem bieden, dat hij, zoals ie is, zonder iets te hoeven, blij en in balans is?
Het begint dus bij de huisvesting. Want een paard is, ondanks zijn domesticatie, nog steeds een vlucht- en loopdier. Een paard moet per dag voor al twee dingen: veel bewegen, in een rustige, regelmatige tempo (aldus stap) en daarbij met zijn hoofd omlaag kunnen eten. Grazen hoort bij de natuurlijke houding en nodige mechanisme van een paard. Allen door continue cellulose af te breken blijft het verteringsstelse gezond. Lange eetpauzes levert op korte en lange termijn ernstige inwendige problemen op. Lange staan beschadigd daarbij het bewegingsapparaat en de doorbloeding.
Van de 24 uur slaapt een paard maximaal 4-6 uur, de rest van de tijd is bedoeld voor de voedselopname door middel van grazen (en aldus lopen, want gras, kruiden, takjes en mineralen zijn niet allen op een plek te vinden).
Maar belangrijk is ook, dat het paard in de tijd van het slapen ook daadwerkelijk in de diepe slaap mag komen. Dat kan alleen als het paard gaat liggen, met het hoofd op de grond, lang uitgestrekt. Veel paarden hebben daarvoor een beschut plek een en zachte ondergrond nodig, net als een stabiele kudde of een (half)gesloten ruimte om genoeg veiligheid te bieden.
Gaat je paard nooit liggen, is er kans dat hij nooit diep slaapt (REM fase) en je op lange termijn een uitgeput paard voor je hebt staan.
Wat zijn dus goede huisvestigingen?
Een plek waar je paard in kudde verband buiten staat, ten minste over dag (12 uur, ook in de winter!) met voldoende ruimte en een beschutting, altijd onbeperkt ruwvoer op meerdere plekken en water.
Een box is voor sommige paarden niet geschikt en sommige vinden het juist prettig om nachts zo genoeg rust te krijgen. Hier is een zwart-wit visie op de verkeerde plek. Kijk altijd naar het individu paard en zijn karakter en gezondheid.
Maar de bovengenoemde eisen zijn het minimum. Beperkt ruwvoer, 12 uur in een stal en solitaire houding zijn een no-go voor elk paard.
Kan je dit je paard bieden heb je de eerste stap tot en gebalanceerd paard gedaan. Je paard zal zo al zijn natuurlijke behoefte uit kunnen leven, op zijn eigen tempo en voorkeur.
Nu kan je met het contact maken beginnen.
Waarom zou het paard voor mij kiezen?
Op zijn paddock heeft je paard alles wat hij nodig is: eten, drinken, vrijheid en zijn kudde. Waarom zou hij dan überhaupt met je mee willen gaan?
Een paard ziet de mens ook als sociaal wezen - hij weet dat we geen paarden zijn, maar hij kan alsnog zien dat wij ook met ons lichaam en intentie kunnen communiceren. Interactie tussen verschillende species is niet onmogelijk - sterker nog, het is juist wel veel voorkomend en meestal voordelig. Want ook al zijn we heel verschillend, we hebben allemaal het ‘sociale brein’ als basis van de ontwikkeling.
Een gezond en gelukkig paard, zonder trauma, toont van nature interesse in zijn omgeving en ziet de mens daarom ook als interactie partner. Maar elke ervaring met de mens zal verder bepalen of en in welke mate een paard met de mens in gesprek gaat.
Leert het paard dat zijn communicatie goed bij ons aankomt en we er zelfs correct op kunnen reageren, zal het paard ook snel leren wat wij allemaal zeggen en proberen ons te begrijpen. Zo ontstaat een ‘gesprek’ en proberen paard en mens steeds meer een gemeenschappelijke consensus te vinden. “Ik leer van jou en jij leert van mij”.
Leert het paard dat de mens niet op hem reageert, zijn signalen negeert of zelfs nog bedreigend of verwarrend erop regeert, hem bang maakt en tegen zijn wil gaat, zal het paard zich afkeren of in protest gaan. Dan wordt de omgang een strijd, net twee mensen die aan elkaar voorbij praten of zelfs schreeuwen. Hoe meer en hoe langer het paard zich niet gehoord voelt hoe harder zal het misschien gaan ‘praten’ - of zich helemaal afsluiten voor de interactie met de mens. Zo ontstaan ‘ondeugen’, ‘probleem paarden’ of ‘luie paarden’ - of ook ‘bombproof paarden’ die alles met zich laten doen zonder enige expressie in hun ogen.
Wat je je paard moet kunnen bieden is in eerste instantie: een luisterend oor. Of te meer, een ziende oog. Waarnemen en er zijn is de basis.
Een paard is altijd. Alleen wij mensen willen altijd maar doen. Paarden zijn.
Om te beginnen kan ik van harte aanraden: wees er met je paard. Verder niks.
Klinkt misschien wat saai maar, dat is tegelijkertijd ook nog een goed oefening als antidote voor ons prestatiegericht denken in de moderne maatschappij en het helpt je om zelf wat rust in je hoofd te vinden.
Geduld is een schone zaak.
Als je dus nu er staat - gewoon bent, en kijkt. Wat zie je dan? Wat zegt je paard?
Kan je de fijne signalen lezen die jouw paard continue uitzend?
‘Paardenfluisteren’ is niets anders dan de kennis en het vermogen de lichaamstaal van paarden te kunnen zien en begrijpen - en te kunnen antwoorden op en manier dat dat ook een paard begrijpt.
En dat vind niet alleen in de bak of onder het zadel plaats. Het begint al hoe je je paard aankijkt, hoe je hem benadert, hoe je over hem denkt.
Dankzij hun gespecialiseerde zicht vermogen nemen paarden elk nog zo kleine signaal in jouw gezicht, ademhaling en spierspanning waar en weten zo al voordat jij het weet wat in jou gebeurd.
Ben je eerlijk en oprecht? Ben je bang of boos? Ben je met je hoofd waar anders en verward?
Als paarden konden praten, hadden we geen therapeuten meer nodig, want hun weten zoveel over ons, dat we het zelf niet konden verworden.
Maar paarden kunnen niet praten, daarom moet jij het werk leveren. Het werk van zelf reflectie en emotionele groei om een gebalanceerde, authentieke en oprechte leider voor je paard te worden.
Als je dat kunt zijn, helemaal niks willend alleen op de wei staand, dan bied je je paard al iets. Een fijne, veilige sfeer en het weten dat het op jou kan vertrouwen. Dit is de eerste stap voor je paard om graag bij jou te willen zijn - zonder dat jij nog je paard iets hoeven te doen. Dit is tenslotte een van de basisbehoeften van een paard en een mens: erbij horen.
Comments